چرا حفظ توانایی باروری در مبتلایان به سرطان اهمیت دارد؟
موفقیت در درمان سرطان با به کارگیری روش هایی مانند شیمی درمانی، رادیوتراپی و پیوند مغز استخوان، بویژه پس از دهه 90 افزایشی چشمگیر یافته است. بیش از نیمی از بیماران سرطانی تحت یکی از انواع روش های مقابله با سرطان، مانند شیمی درمانی یا پرتودرمانی قرار می گیرند. در بیشتر موارد، برای بیماران از روش های ترکیبی به کارگیری پرتو درمانی و شیمی درمانی در یک زمان استفاده می شود.
متأسفانه درمان با این روش های تهاجمی، عوارض جانبی و گاه شدیدی را بر جای می گذارد. به دنبال استفاده از مواد سمی و تشعشعات یونیزان در درمان سرطان، فعالیت غدد درون ریز و چرخه تولیدمثل تخمدان ها و به دنبال آن «باروری» ایشان بشدت تهدید می شود. خانم های بیماری که تحت شیمی درمانی قرار می گیرند، مستعد ابتلا به نقص زودرس تخمدان می شوند؛ اما به دلیل نتایج قابل قبول در بهبود سرطان و با وجود آسیب های جانبی، درمان با تبعات آن ترجیح داده می شود. بنابراین، به منظور حفظ توانایی باروری، انجماد و پیوند بافت تخمدان برای خانم هایی که بر اثر شیمی درمانی، رادیوتراپی، نابهنجاری های ژنتیک یا بیماری های خاص دیگر به ناباروری مبتلا می شوند و برای دختران نابالغ نیز به عنوان تنها راه ممکن برای ذخیره سلول های جنسی توصیه می شود. اگر چه در مردان بالغ که دچار سرطان می شوند، برای حفظ توانایی باروری، دادن اسپرم به بانک اسپرم قبل از شروع درمان سرطان امکان پذیر است، اما در پسرهای نابالغ مبتلا به سرطان، برای حفظ توانایی باروری، هیچ راهی بجز ذخیره بافت بیضه وجود ندارد.
شیمی درمانی، رادیوتراپی تهاجمی و پیوند مغز استخوان در بیشتر از 90 درصد دختران و خانم های جوان مبتلا به سرطان انجام می شود. از طرفی تخمدان ها بخصوص وقتی با مواد آلکیله کننده (عواملی که یک گروه آلکیل را به مولکول دی. ان. ای پیوند می دهند و با این روش مانع همانندسازی دی. ان .ای می شوند) تماس پیدا کنند، به درمان های سمی بسیار حساس می شوند. تمام داروهای شیمی درمانی با مداخله در فرآیندهای حیاتی سلول عمل می کنند و چرخه طبیعی تکثیر سلولی را به حالت توقف در می آورند. بیشتر داروهای شیمی درمانی به علت اثرات کمکی آنها بر یکدیگر به صورت ترکیبی استفاده می شوند. در نتیجه اثرات زیان آور آنها نیز افزایش می یابد. اشعه های یونیزه کننده نیز اثراتی مخرب بر عملکرد غدد تولیدمثلی دارند. سیکلوفوسفامید، از جمله موادی است که به طور متداول در شیمی درمانی استفاده شده و جزو داروهای پر خطر برای گنادها (تخمدان و بیضه) به شمار می رود.
شواهد فوق نشان می دهد حفظ توانایی باروری در جمعیت بیمارانی که از روش های تهاجمی مانند شیمی درمانی و رادیوتراپی استفاده می کنند، قبل از شروع درمان سرطان، اهمیتی بسزا دارد تا احساس خوب مادر و پدر شدن، روزنه ای پر امید برای ادامه زندگی ایشان فراهم آورد. هفته آینده از انواع روش های حفظ باروری در بیماران سرطانی بالغ و نابالغ برایتان خواهیم گفت.
منبع: جام جم آنلاین
- وبلاگ ایمان فروزش
- بازدید: 687
- 5