در طب اسلامی جهت گیری‌ها و سیاست گذاری ها از طرف ائمه هدیعلیهم السلام در جهت درمان نیست بلکه تماما تکیه روی تغذیه و بهداشت و پیشگیری است هر چند روش ها  و فرمایشات اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام در جهت درمان، مطالبی عالی و قطعی هستند و این وظیفه ماست که از کلام و رهنمود آنها استفاده درست را ببریم.
یکی از موارد پیشگیری که هم جنبه پیشگیری دارد و هم درمان و هم قدمی خوب در جهت سلامت می باشد تکیه بر اصلاح معده است. این حدیث برای همه ما آشنا است که «معده خانه بیماری هاست» همین توصیه ساده بهترین رهنمود در جهت اصلاح روش زندگی و قدم برداشتن در جهت سلامت است.
مطلبی که در این پست خدمت عزیزان ارائه می نماییم توصیه ای جالب، ساده و اساسی در جهت اصلاح معده و پیشگیری از بسیاری از بیماری هاست، توصیه ای که نه تنها جنبه پیشگیری دارد بلکه نسخه خوبی برای تعدادی از بیماری هاست.
روش و شیوه نبی مکرم اسلام صلی الله علیه و آله و سلم این بوده که وقتی می خواستند غذایی سنگین استفاده کنند ترکیبی را قبل از غذا استفاده می کردند که فرایند هضم آن را اصلاح کند و اینگونه می فرمودند : اگر از این ترکیب استفاده کنم باکی ندارم که چه چیزی می خورم. و می فرمودند : این ترکیب معده را تقویت می کند و بلغم را قطع می کند و پیشگیری از لقوه و انحراف صورت است. این ترکیب متشکل از آویشن و سیاه دانه و زنیان بود.
با دقت در این روایت نکات بسیار زیادی دستگیر ما می شود که همانگونه که در ابتدای مطلب عرض کردم اگر امامان معصوم ما مطلبی را می فرمایند این وظیفه ماست که از آن مطلب استفاده کامل را ببریم.
نکته اول : از روایت فهمیده می شود که پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) وقتی از این ترکیب استفاده می نمودند بیمار نبودند و به صورت یک مطلب تغذیه ای آن را رعایت می نمودند. پس می شود اینگونه گفت که استفاده از این ترکیب مختص افراد بیمار نیست و به طور معمول استفاده از آن مشکلی ندارد.
نکته دوم : استفاده این ترکیب خصوصا در مواقعی که غذا سنگین است بسیار مفید است. و باعث رفع عوارض ناشی از هضم نشدن یا بد هضم شدن غذا می شود.
نکته سوم : برای افرادی که ضعف معده دارند و یا دوچار نفخ می شوند این دستور، توصیه خیلی خوبی است.
نکته چهارم : این ترکیب درمان خیلی خوبی برای بلغم است زیرا در روایات دیگر آمده که درمان بلغم سخت است و از هر راهی جلوی بلغم گرفته شود، از راه دیگری سرکشی می کند. اما در این روایت گفته شده که بلغم قطع می شود. البته استفاده مداوم از این هضم کننده چنین خاصیتی دارد.
نکته پنجم : این ترکیب باعث ضعف معده و نیاز بیشتر به مراقبت نمی شود بلکه همان گونه که گفته شد باعث تقویت معده نیز می شود.
تجربه نشان می دهد این ترکیب برای مواردی از جمله نفخ، رو دل، شکم درد، بوی بد مدفوع و رفلکس معده مفید است.
نکات مهم تهیه و استفاده از هاضوم:
نکات ریزی در استفاده از ترکیب هاضوم وجود دارد که نباید از آن ها غافل بود. اول اینکه در این ترکیب سه گانه سیاه دانه نباید آسیاب شود. روش استفاده، قبل از غذا با نمک دریا یا بعد از غذا بدون نمک است. اگر شخصی قبل و بعد غذا از این ترکیب استفاد کند اشکالی ندارد خصوصا در مواردی که ضعف شدید معده وجود دارد. مقدار مصرف هاضوم یک قاشق مربا خوری می باشد که اگر قرار باشد برای بچه های زیر ۵ سال استفاده شود طبیعی است باید کمتر باشد.
نکته بسیار مهم:
برگشتن شیر در ایام شیردهی کودکان ناشی از ضعف معده نیست و استفاده از این ترکیب توصیه نمی شود.

منبع: طب اسلامی استاد تبریزیان