دانستن روش تغذیه و طریقه مصرف مواد خوراکی یکی از مهم ترین عوامل تندرستی است، که به فرموده امام رضا علیه السلام تدبیر عاقلانه در خوردن و نوشیدن، باعث طول عمر انسان می شود.

مطابق نظر کارشناسان، دانستن روش تغذیه و طریقه مصرف مواد خوراکی خود یکی از مهم ترین عوامل تندرستی است و به فرموده امام رضا علیه السلام تدبیر عاقلانه در خوردن و نوشیدن، باعث طول عمر شده و افرادی که زندگی معقولی از نظر خوراک دارند نه تنها پیر و ناتوان نمی شوند بلکه با گذشت زمان نیروی صحت و عافیت آن ها بیشتر می شود، از این رو برنامه غذایی هر فرد باید متناسب با وضع بدن، حسب سن، نوع زندگی، شغل و زمان باشد.
در کتاب طب الرضا، طب و بهداشت از امام رضا علیه السلام صفحه ۱۰۱ از ایشان نقل شده است: «… فانظر ما یوافقک و یوافق معدتک و یقوى علیه بدنک و یستمرئه من الطعام فقدره لنفسک و اجعله غذائک ...؛ پس ببین چه چیز موافق حال و مناسب شکم توست و بدنت از آن نیرو می گیرد و آن را خوش و گوارا مى ‏شناسد، این چنین طعامى را براى خود اندازه گیرى کن و غذاى خود قرار بده».

مضرات نوشیدن آب بین غذا
امام رضاعلیه السلام طبق روایتی از کتاب فقه الرضا ، صفحه ۳۴۶ برای جذب مواد غذایی به بدن و بهره حداکثری بدن از غذاها، نوشیدن آب در بین غذا را نهی کرده و فرموده اند: هر کس بخواهد که معده اش ناراحت نشود، در بین غذا آب نیاشامد تا وقتى که خوردن غذا پایان پذیرد. هر کس در هنگام خوردن طعام آب بخورد، بدنش مرطوب و معده اش ضعیف می شود و رگ ها جوهر و قوت غذا را نمى گیرند.
همچنین در بحارالانوار، جلد چهار از امام رضا علیه السلام نقل شده است که نوشیدن آب بین غذا موجب تخریب دندان ها می شود و ایشان ما را از نوشیدن آب سرد پس از غذاى گرم برحذر داشته اند. آن حضرت می فرماید: نوشیدن آب سرد پس از غذاى داغ و شیرینى، باعث از بین رفتن و فساد دندان ها مى شود.

خوردن همزمان ماهی و تخم مرغ
خوردن تخم مرغ و ماهی همزمان با یکدیگر در کتاب های مختلف مورد نهی قرار گرفته است که می توان به طبّ الإمام الرضا علیه السلام ، صفحه ۶۳ و بحار الأنوار، جلد ۶۲، صفحه ۳۲۱ اشاره کرد که از امام رضاعلیه السلام نقل شده است که ایشان خوردن تخم مرغ و ماهی با هم را بد عنوان کرده و می فرمایند: «یَنبَغی أن تَحذَرَ ... أن تَجمَعَ فی جَوفِکَ البَیضَ وَالسَّمَکَ فی حالٍ واحِدَةٍ؛ فَإِنَّهُما إذَا اجتَمَعا وَلَّدا القولَنجَ، ورِیاحَ البَواسیرِ، ووَجَعَ الأَضراسِ؛ باید از این بپرهیز که ... تخم‏ مرغ و ماهى را هم‏زمان در معده گِردآورى؛ چه، هر گاه این دو با یکدیگر گِرد آیند، قولنج، باد بواسیر و دندان‏ درد به وجود مى‏ آورند.

در حدیثی دیگر از آن حضرت در عیون اخبارالرضا علیه السلام ، جلد ۲، صفحه ۴۶ آمده است که غذای داغ نخورید چرا که حضرت علیعلیه السلام می فرماید: «أتی النبی صلى الله علیه وآله بطعام فأدخل أصبعه فیه فاذا هو حار، قال: دعوه حتى یبرد، فانه أعظم برکة، وإن الله تبارک و تعالى لم یطعمنا النار؛ برای پیامبرصلی الله علیه و آله و سلم طعامی آوردند، حضرت انگشتی در آن فرو برد و آن را سخت گرم یافت، فرمود: آن را رها کنید تا سرد شود زیرا آن برکتش افزونتر است و خداوند طعام گرم روزی ما نفرموده بلکه گرم کردن آن بدست خود ماست».

خوردن زیادی تخم مرغ
امام رضاعلیه السلام در رابطه با خوردن زیادی تخم مرغ نیز فرموده اند: «و کثرة اکل البیض و ادمانه یولد الطحال و ریاحا فی رأس المعدة و الامتلاء من البیض المسلوق یورث الربو و الابتهار؛ زیاد تخم مرغ خوردن موجب بزرگی سپرز و بادها در سر معده می ‏شود پر کردن شکم از تخم مرغ کبابی باعث ضیق نفس و تنگی سینه می‏ شود». همچنین می فرماید: توصیه می کنم که از زیاده روی در خوردن پیاز خودداری کنید زیرا پیاز زیاد رنگ نشاط و شادی را از چهره می برد و سایه ای غم انگیز به سیما فرو می اندازد.
در عیون اخبار الرضا علیه السلام، جلد ۲، صفحه ۴۸ از امام رضاعلیه السلام آمده است: و یادآور می شوم که با شکم سیر حمام نگیرد چون سبب تولید قولنج می شود و استحمام با آب سرد پس از خوردن گوشت ماهی نیز جایز نیست چون این کار با خطر فلج شدن توأم است.
امام رضاعلیه السلام همچنین می فرماید: هنگام شب بالنگ نخورید زیرا بالنگ خوردن در شب روی چشم ها اثر نامطلوب می گذارد و مردمک را به عارضه دوربینی تهدید می کند.

مضرات زیاده روی در خوردن گوشت گاو
در بیانی دیگر امام رضا علیه السلام اظهار می دارند: افراط در خوردن انجیر زیان آور است و خوردن گوشـتی که درست نپخته در معده کرم به وجود می آورد. همچنین کسانی که در مصرف گوشت گاو و شکار زیاده روی می کنند به اختلال مشاعر و بهت زدگی دچار شده و این اشخاص به مرض فراموشی و کند ذهنی مبتلا می شوند.

منبع: ایکنا